ارزیابی پایداری توسعه‎ی شهری با روش جای پای اکولوژیکی(نمونه‎ی موردی: شهر کرمانشاه)

این مقاله به بررسی جای پای اکولوژیکی شهر کرمانشاه، می‎پردازد و تلاش می‎کند به این پرسش پاسخ دهد: آیا فضای بوم‎شناسی شهر کرمانشاه توان حمایت و برآوردن نیازهای اساسی جمعیّت شهر را دارد؟ این پژوهش با روش توصیفی انجام گرفته و جامعه‎ی آماری آن تمام خانوارهای شهری کرمانشاه بوده که آمار مربوط به میزان مصرف آنها از دو روش مراجع رسمی و پرسش‎نامه‎ی پژوهشگر ساخته، متشکّل از 14 گویه جمع‎آوری شده است. حجم نمونه 322 خانوار بوده است.یافته‎های این پژوهش نشان می‎دهد که جای پای اکولوژیکی شهر کرمانشاه در گروه‎های مصرفی موادّ غذایی، حمل‎ونقل، گرمایش گازهای طبیعی، آب، برق و زمین مورد نیاز برای دفع موادّ زائد 82/1 هکتار بوده است، که مقایسه‎ی آن با فضاهای پشتیبان آن، مانند شهرستان و استان، بیانگر این است که شهر کرمانشاه برای برآوردن نیازهای زیستی و پایداری خویش متّکی به منطقه‎ای فراتر از استان کرمانشاه است. نگاهی به میزان مواد مصرفی شهر کرمانشاه، نشان می دهد که سهم موادّ غذایی با 22/1 هکتار، بیشترین سهم را در بین سایر مواد دارد. کمترین میزان مربوط به زمین مورد نیاز برای دفع زباله 06/0متر مربّع به ازای هر نفربوده است. از آنجایی که ظرفیت زیستی ایران 8/0هکتار است، جای پای اکولوژیکی 82/1 هکتاری شهر کرمانشاه بدان معناست که 275/2 برابر بیش از سهم خود، از ظرفیت زیستی قابل تحمّل کشور را به خود اختصاص داده است. به‎گفته‎ی دیگر با ادامه‎ی روند کنونی مصرف، شهر کرمانشاه برای تأمین غذا، انرژی و زمین مورد نیاز برای جذب دی‎اکسیدکربن، به فضایی حدود 180 برابر مساحت کنونی خود نیازمند است.